2017-11-15
Każdy zakład pracy powinien być wyposażony w sprawnie funkcjonujący system pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środki do udzielania pierwszej pomocy. W każdym zakładzie pracy powinna być osoba bądź osoby wyznaczone i przeszkolone do udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej.
Obowiązek w tym zakresie ciążący na pracodawcy wynika zarówno z ustawy z 26.06.1974 – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) jak i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) – dalej r.o.b.h.p.
W § 44 ust. 1 r.o.b.h.p. istnieje zapis o obowiązku po stronie pracodawcy w zakresie zapewnienia pracownikom sprawnie funkcjonującego systemu pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środków do udzielania pierwszej pomocy. Pracodawca obowiązek dotyczący zapewnienia pracownikom sprawnie funkcjonującego systemu pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środków do udzielania pierwszej pomocy powinien zapewnić poprzez:
1) punkty pierwszej pomocy w wydziałach (oddziałach), w których wykonywane są prace powodujące duże ryzyko wypadku lub związane z wydzielaniem się par, gazów albo pyłów substancji sklasyfikowanych jako niebezpieczne ze względu na ostre działanie toksyczne,
2) apteczki w poszczególnych wydziałach (oddziałach) zakładu pracy.
Ilość, usytuowanie i wyposażenie punktów pierwszej pomocy i apteczek powinny być ustalone w porozumieniu z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, z uwzględnieniem rodzajów i nasilenia występujących zagrożeń (§ 44 ust. 2 r.o.b.h.p.). Obsługa punktów i apteczek, o których mowa w § 44 ust. 1 r.o.b.h.p., na każdej zmianie powinna być powierzana wyznaczonym pracownikom, przeszkolonym w udzielaniu pierwszej pomocy (§ 44 ust. 3 r.o.b.h.p.).
W punktach pierwszej pomocy i przy apteczkach, w widocznych miejscach, powinny być wywieszone instrukcje o udzielaniu pierwszej pomocy w razie wypadku oraz wykazy pracowników przeszkolonych w udzielaniu pierwszej pomocy przedlekarskiej (§ 44 ust. 4 r.o.b.h.p.).
Punkty pierwszej pomocy i miejsca usytuowania apteczek powinny być odpowiednio oznakowane, zgodnie z Polską Normą, i łatwo dostępne (§ 44 ust. 3 r.o.b.h.p.).
Kodeks pracy w art. 2071 wskazuje, że pracodawca jest obowiązany przekazywać pracownikom informacje o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy. Informacja o pracownikach powinna obejmować imię i nazwisko, miejsce wykonywania pracy oraz numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej.
W art. 2091 k.p. natomiast jest zapis o tym, że pracodawca jest obowiązany: wyznaczyć pracowników do udzielania pierwszej pomocy oraz zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach oraz ratownictwa medycznego. Liczba pracowników, o których mowa powyżej, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny być uzależnione od rodzaju i poziomu występujących zagrożeń. Ponieważ obsługa punktów i apteczek, o których mowa w § 44 ust. 1 r.o.b.h.p., na każdej zmianie powinna być powierzana wyznaczonym pracownikom, przeszkolonym w udzielaniu pierwszej pomocy, ważne jest określenie, kto na terenie zakładu pracy może być wyznaczony do obsługi apteczek. Osoba obsługująca apteczkę na pewno powinna posiadać odpowiednie przeszkolenie w udzielaniu pierwszej pomocy, a także powinna dokładnie znać zawartość zakładowej apteczki i okresowo to wyposażenie uzupełniać. Okresowe sprawdzenie zawartości apteczki powinno być przeprowadzone pod kątem dat ważności wyposażenia i kompletności wyposażenia zgodnie z odpowiednim wykazem wyposażenia apteczki.
Wyposażenie punktów pierwszej pomocy i apteczek powinny być ustalone w porozumieniu z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, z uwzględnieniem rodzajów i nasilenia występujących zagrożeń.
Poniżej wskazano przykładowe wyposażenie apteczki dla zakładu pracy o charakterze pracy biurowej:
1. rękawiczki gumowe różnych rozmiarów – 4 pary – dwa różne rozmiary
2. maseczka do sztucznego oddychania – 1 szt.
3. nożyczki z tępymi końcówkami – 1 szt.
4. agrafka – 4 szt.
5. chusteczki do dezynfekcji Leko – 6 szt.
6. płyn do odkażania rąk – 100 ml
7. płyn do przemywania twarzy i oczu – 2 szt. po 100 ml.
8. opaska elastyczna 10 cm x 4 m – 3 szt.
9. opaska elastyczna 8 cm x 4 cm – 2 szt.
10. bandaż dziany szer. 10 cm – 1 szt.
11. bandaż dziany szer. 4 cm – 1 szt.
12. kompres gazowy 9 cm x 9 cm – 3 szt.
13. kompres gazowy 0,5 m x 2 – 2 szt.
14. plaster z gazą 10 cm x 6 cm – 2 szt.
15. plaster z gazą 10 cm x 8 cm – 2 szt.
16. plaster z gazą 6 cm x 1 cm – 2 szt.
17. plaster na szpuli 1,25 cm x 5 m – 1 szt.
18. plaster na szpuli 5 cm x 5 cm – 1 szt.
19. chusty trójkątne – 2 szt.
20. opatrunek na oparzenia water-jel mały – 1 szt.
21. siatka opatrunkowa nr 3 – 1 szt.
22. siatka opatrunkowa nr 6 – 1 szt.
Na koniec warto dodać, że zapisu wynikającego z § 44 ust. 3 r.o.b.h.p. brzmiącego: "Obsługa punktów i apteczek, o których mowa w § 44 ust. 1, na każdej zmianie powinna być powierzana wyznaczonym pracownikom, przeszkolonym w udzielaniu pierwszej pomocy" nie należy rozumieć tylko w ten sposób, że jedynie osoby wyznaczone do udzielania pierwszej pomocy widniejące na spisie mogą korzystać z apteczki i że z apteczki nie może skorzystać każdy pracownik, który znalazłby się w takiej potrzebie.
Z zapisu wynikającego z § 44 ust. 3 r.o.b.h.p. wynika jedynie, że wskazane byłoby, aby w razie zdarzenia wypadkowego z wyposażenia apteczki korzystała osoba odpowiednio przeszkolona w udzielaniu pierwszej pomocy, a nie każdy dowolny pracownik, gdyż nieprzeszkolona osoba może nie umieć użyć zgodnie z przeznaczeniem wyposażenia apteczki.
Zapis wynikający z § 44 ust. 3 r.o.b.h.p. wskazuje także, że osoba przeszkolona w udzielaniu pierwszej pomocy odpowiedzialna za obsługę apteczki, powinna udostępniać jej wyposażenie osobom trzecim w razie potrzeby. Należy oczywiście dodać, że pomimo tego, iż do obsługi apteczki jest wyznaczona osoba przeszkolona w udzielaniu pierwszej pomocy, nie powinno to ograniczać innych pracowników w zakresie dostępności do wyposażenia apteczki w razie wystąpienia zdarzenia wypadkowego.
(Źródło: http://www.bhp.abc.com.pl/)