Polska przoduje wśród państw Europy pod względem liczby wiz długoterminowych oraz zezwoleń pobytowych dla cudzoziemców z państw trzecich wydanych w związku z pracą. W 2016 roku takie dokumenty otrzymało 494 tys. osób, co stanowiło 58 proc. wszystkich zezwoleń wydanych wydanych w UE.
Liczba Ukraińców, którzy otrzymali zezwolenie na pobyt w Polsce, przekroczyła ostatnio 150 tys. Jak podaje Urząd ds. Cudzoziemców, od 2015 roku liczba ta wzrosła trzykrotnie. Najczęstszą formą legalizacji pobytu jest zezwolenie na pobyt czasowy, a około 60 proc. obywateli Ukrainy to osoby w przedziale 20-39 lat, które przyjechały do Polski, aby znaleźć pracę.
Obok Ukraińców do Polski coraz chętniej przyjeżdżają obywatele Białorusi. W pierwszym półroczu 2017 pracodawcy złożyli 24 tys. oświadczeń o zamiarze powierzenia im pracy.
Jak zatrudnić Ukraińca lub Białorusina
Po pierwsze, aby obywatel Ukrainy lub Białorusi mógł wykonywać legalnie pracę w Polsce na podstawie zezwolenia na pracę, musi posiadać tytuł pobytowy, z którym może wiązać się uprawnienie do wykonywania pracy w Polsce. O tytuł pobytowy ubiega się sam cudzoziemiec.
Aby zatrudnić Ukraińca, pracodawca musi dokonać szeregu czynności. W tym, co najważniejsze, uzyskać zezwolenie na pracę cudzoziemca albo zezwolenie na pracę sezonową lub wpis do ewidencji oświadczeń o powierzaniu pracy cudzoziemcowi. Następnie taki dokument powinien przekazać cudzoziemcowi.
W następnych krokach pracodawca, który chce powierzyć pracę obywatelowi Ukrainy czy Białorusi, powinien według wytycznych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej:
- podpisać z cudzoziemcem odpowiednią umowę, a wcześniej przedstawić ją przetłumaczoną na język ukraiński lub białoruski.
- Skopiować dokument pobytowy cudzoziemca.
- Powierzyć pracę na warunkach spisanych w zezwoleniu lub oświadczeniu.
- Zgłosić obywatela Ukrainy lub Białorusi do ubezpieczenia społecznego, jeśli ma to uzasadnienie w wybranej formie zatrudnienia.
- Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi od 1 stycznia 2018 roku, dopełnić obowiązków informacyjnych, czyli przekazać informacje o podjęciu (najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy) lub niepodjęciu pracy przez cudzoziemca (w terminie 7 dni od daty rozpoczęcia pracy wskazanej w oświadczeniu).
Jak zatrudnić cudzoziemca - dokumenty
Aby legalnie zatrudnić Ukraińca lub Białorusina, należy przygotować dokumenty dopuszczające go do rynku pracy. Będzie to zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, które jest wydawane przez wojewodęna wniosek cudzoziemca.
Istnieje 5 typów zezwoleń na pracę:
Typ A. Gdy cudzoziemiec jest zatrudniony w podmiocie w Polsce, wydawane na wniosek pracodawcy.
Jak informuje rządowy Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia, pracodawca co do zasady musi uzyskać informację starosty o lokalnym rynku pracy, która potwierdza brak możliwości zrealizowania jego potrzeb kadrowych w oparciu o rejestry osób bezrobotnych i poszukujących pracy (tzw. test rynku pracy). W tym celu powinien zgłosić ofertę pracy do urzędu pracy. Oferta nie powinna zawierać wymagań wyższych niż normalnie wymagane dla określonej pozycji (np. znajomość języka obcego w przypadku gdy nie jest to konieczne na danym stanowisku). W przypadku braku zarejestrowanych bezrobotnych o odpowiednich kwalifikacjach, PUP wydaje w ciągu 14 dni od zgłoszenia oferty odpowiednią informację. W przypadku odnalezienia potencjalnie zainteresowanych bezrobotnych lub szukających pracy, PUP organizuje między nimi rekrutację i informacja o możliwości zapełnienia wakatu wydawana jest w ciągu trzech tygodni. Informacja z PUP-u zawiera opinię na temat porównywalności proponowanego wynagrodzenia z poziomem zarobków na lokalnym rynku pracy.
Typ B. Gdy cudzoziemiec pełni funkcję w zarządzie, działa jako komplementariusz albo prokurent.
W celu zatrudnienia cudzoziemca jako członka zarządu, pracodawca musi wykazać poprzez odpowiednie dokumenty, że osiąga odpowiedni dochód (poziom rocznych dochodów powinien przekraczać 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia) oraz kreuje miejsca pracy (zatrudnia od co najmniej roku przynajmniej dwie osoby nie potrzebujące zezwolenia na pracę). Jeśli nie spełnia tych warunków, powinien wykazać posiadanie środków lub prowadzenie działań pozwalających na spełnienie ich w przyszłości.
Typy C,D,E. w przypadku delegowania cudzoziemca na terytorium Polski
Jak czytamy w informacji podanej na stronie psz.praca.gov.pl, pracownicy delegowani muszą mieć zapewnione warunki zatrudnienia nie gorsze niż określone w polskim ustawodawstwie pracy w sferach takich jak czas pracy, nadgodziny, płaca minimalna, BHP, prawa rodzicielskie itp. Ponadto, obywatele państw trzecich delegowani do Polski powinni otrzymywać wynagrodzenie na poziomie nie niższym niż 70 procent średniej płacy w regionie, w którym mają wykonywać pracę.
Ponadto od 1 stycznia 2018 obowiązuje nowy typ zezwolenia na pracę – zezwolenie na pracę sezonową (Typ S). Taki dokument jest wystawiany przez starostę na wniosek pracodawcy i uprawnia do wykonywania pracy w podklasach uznanych za sezonowe przez 9 miesięcy w roku kalendarzowym. Jest to instrument przeznaczony dla wszystkich cudzoziemców z państw spoza EU/EOG. Jak podaje resort pracy, po przyjeździe cudzoziemca pracodawca jest zobowiązany do poinformowania o tym powiatowego urzędu pracy i podania adresu zamieszkania cudzoziemca. Dopiero po spełnieniu tych obowiązków urząd wydaje zezwolenie na pracę sezonową.
Co ważne, Ukrainiec lub Białorusin może pracować w trakcie oczekiwania na zezwolenie na pracę sezonową, czyli tuż po poinformowaniu urzędu o przyjeździe cudzoziemca. Praca musi jednak odpowiadać warunkom wskazanym w zaświadczeniu o wpisie wydanym wcześniej przez urząd. Natomiast w kolejnych latach współpracy z danym cudzoziemcem, pracodawca może ubiegać się o tzw. wpis wielosezonowy (do 3 lat).
Od stycznia 2018 obowiązuje również kolejny nowy typ dokumentu dopuszczającego do rynku pracy i jest to oświadczenie, które jest rejestrowane w powiatowym urzędzie pracy przez zatrudniającego. To pismo dotyczy powierzenia pracy obywatelom Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy i uprawnia do wykonywania pracy niesezonowej bez zezwolenia przez 6 miesięcy w kolejnych 12 miesiącach.
Zmiany w zatrudnieniu cudzoziemców w 2018 roku
Od 1 stycznia 2018 wprowadzono zmiany w zatrudnieniu cudzoziemców. Dotyczą one przede wszystkim nowych zasad wydawania oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy oraz zezwoleń na pracę sezonową.
W przypadku oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, ustawodawca zawęził ten rodzaj dokumentu do prac, które nie podlegają pod typy pracy sezonowej. Ponadto wprowadzono przesłanki odmowy rejestracji oświadczenia, odmowę wydawaną w formie decyzji administracyjnej, wpłatę 30 zł oraz zobowiązano pracodawcę do poinformowaniu o podjęciu lub niepodjęciu pracy przez cudzoziemca.
Zatrudnienie cudzoziemca a brak działalności gospodarczej
Czy osoba fizyczna może zatrudnić Ukraińca lub Białorusina na przykład do prac porządkowych? Na podobnie postawione pytanie odpowiedź przygotowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w najczęściej zadawanych pytaniach.
Iza ma ogródek i chce zatrudnić Ukraińca do pracy w ogrodzie – czy może, jeśli nie prowadzi działalności gospodarczej?
Odpowiedź: Jeżeli Iza nie prowadzi działalności rolniczej, ale potrzebuje pracownika z Ukrainy do pracy w ogrodzie, zatrudnienie będzie miało miejsce prawdopodobnie w ramach podklasy PKD 97.00.Z (gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników). W takim przypadku Iza powinna złożyć oświadczenie lub wniosek o zezwolenie na pracę.
Podsumowując, osoba nieprowadząca działalności gospodarczej może powierzyć pracę obywatelowi Ukrainy lub Białorusi. Powinna w tym celu zarejestrować oświadczenie w powiatowym urzędzie pracy. Na jego podstawie cudzoziemiec może wykonywać pracę przez maksymalny okres 6 miesięcy, w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
Źródło: bankier.pl
