Nadejście nowego roku to nie tylko okazja do świętowania, ale i gwarancja różnych zmian, które dotkną bezpośrednio lub pośrednio naszego życia. Wśród najbardziej wpływowych zaliczyć można nowelizacje prawa. Zapraszamy do poznania najważniejszych zmian w 2020 roku.
Prąd w górę
Od stycznia na rachunkach za prąd możemy spodziewać się wyższej kwoty. Ceny energii dostarczanej przez Tauron już od 1 stycznia będą wyższe o około 20%, a z uwzględnieniem taryf dystrybucyjnych dla klientów będzie to wzrost o 12%, czyli na rachunku będzie więcej o około 9 zł. Enea i Energa będą mogły podwyższyć ceny prądu dla klientów najwcześniej od 13 stycznia. Z zatwierdzonych przez URE cenników wynika, że z uwzględnieniem taryf dystrybucyjnych, kwoty na rachunkach od tych firm wzrosną średnio odpowiednio o 8,3 i 8,6 zł (12,2% i 11,3%). PGE nie otrzymała jeszcze zatwierdzenia nowego cennika od prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, więc ceny prądu od tej firmy na razie pozostają bez zmian. Możemy być jednak niemal pewni, że także prąd w PGE zdrożeje, prawdopodobnie jeszcze w styczniu.
Wszystko w górę?
10% podwyżka akcyzy na alkohol i wyroby tytoniowe od stycznia 2020 roku. W grudniu Sejm odrzucił uchwałę senatu i przyjął podwyżkę stawek. Przełoży się ona na wzrost średnio o 1 zł ceny paczki papierosów oraz o 1,40 zł droższą półlitrową butelkę wódki - podało Ministerstwo Finansów.
Jak wynika z danych gromadzonych przez GUS, w ciągu ostatnich 10 lat podrożało... prawie wszystko. W ciągu dekady za kilogram ziemniaków zapłacimy niemal dwa razy więcej. W 2009 roku kilogram kosztował niecałą złotówkę - w listopadzie 2019 roku ziemniaki kupowaliśmy za 2,50 zł. Jeżeli kartoflana bulwa została królem drożyzny, to zaraz za nią mamy królową herbatę, której cena wzrosła o 138% z 3,17 zł w 2009 roku do 7,53 zł w 2019.
W listopadzie 2019 roczna inflacja wzrosła do 2,60%. Najbardziej podrożała żywność o 7%. Tutaj królowały ceny cukru, które są o blisko 25% droższe niż w ubiegłym roku. Inflacja odbiła się również na cenie wieprzowiny oraz owoców i warzyw. W 2020 roku będzie jeszcze drożej - jak wynika z prognozy Międzynarodowego Funduszu Walutowego - inflacja w Polsce będzie najwyższa w UE.
Od kwietnia 2020 roku potanieć może pieczywo każdego rodzaju oraz ciastka - będą objęte 5% podatkiem od towarów i usług. Niższy VAT ma objąć również produkty spożywcze dla niemowląt i małych dzieci oraz smoczki, pieluszki i foteliki samochodowe. Wśród produktów z obniżoną do 5% stawką VAT znajdą się także m.in. podpaski, tampony, buliony, zupy, musztarda czy owoce tropikalne i cytrusowe.
Prawdopodobnie podrożeją homary, ośmiornice, inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in. kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz kawior i dania sprzedawane w placówkach gastronomicznych, których składnikiem są te produkty - będą one opodatkowane 23-proc. stawką VAT. Taka sama stawka będzie stosowana odnośnie lodu używanego do celów spożywczych.
E-recepty
Od 8 stycznia 2020 roku w życie wchodzą e-recepty. Lekarze będą mieli obowiązek wystawić receptę w elektronicznej formie. Pacjent sam zdecyduje, w jakiej wersji ją otrzyma:
- jako wydruk informacyjny,
- w wiadomości SMS w postaci 4-cyfrowego kodu,
- w e-mailu w pliku PDF.
Pacjent, który nie korzysta z Internetowego Konta Pacjenta (IKP), otrzyma od lekarza wydruk informacyjny, na podstawie którego można wykupić lekarstwa w aptece. Pacjent zawsze może zażądać wydruku informacyjnego, nawet gdy używa IKP. W zależności od wybranej formy recepty, w celu odebrania lekarstw pacjent pokaże pracownikowi apteki 4-cyfrowy kod z SMS-a i PESEL, kod kreskowy z e-maila, który zostanie zeskanowany przez farmaceutę lub papierowy wydruk otrzymany podczas wizyty.
Specjalista wystawi e-receptę na bezpłatny lek
W drugiej połowę 2020 roku recepty na bezpłatne lekarstwa dla seniorów będą mogły zostać przepisana przez lekarza specjalistę. Od lipca pacjenci otrzymają e-receptę na darmowe leki przy wypisie ze szpitala.
W ramach programu „Leki 75+” pacjenci, którzy skończyli 75 lat mają prawo do otrzymania bezpłatnych leków, które stosuje się w leczeniu chorób wieku podeszłego. Oprócz lekarza rodzinnego, recepty na bezpłatne leki może wystawiać pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej.
Wynagrodzenie minimalne - 2600 zł
W 2020 roku wrośnie wysokość minimalnej stawki godzinowej z 14,70 zł do 17 zł brutto. W związku z tym pracownicy etatowi otrzymają wynagrodzenie w wysokości co najmniej 2600 zł miesięcznie brutto. W porównaniu z 2019 roku pensja minimalna wzrośnie o 350 zł. Wraz z nią wzrosną przychody ZUS-u z tytułu składek społecznych oraz koszty pracodawcy.
Oprócz wzrostu minimalnej pensji, zmienią inne pracownicze dodatki oraz rozliczenia. Więcej na ten temat można znaleźć w tekście "Zmiany dla pracowników w 2020 roku". W całym 2020 roku będzie obowiązywała 17% stawka PIT, która weszła w życie w październiku 2019 roku. W związku z tym zmniejszy się tzw. kwota wolna odliczana od podatku, uzależniona od stawki.
Koniec OFE - transfer do IKE
1 lipca 2020 roku pieniądze z otwartych funduszy emerytalnych będą przeniesione na Indywidualne Konta Emerytalne. Zgodnie z ustawą będzie to jednorazowy transfer środków. Pracownik może zdecydować się na przeniesienie zgromadzonych pieniędzy do pierwszego filaru (ZUS). Osoby, które wybiorą Zakład Ubezpieczeń Społecznych, będą musiały wypełnić odpowiednią deklarację. Niezłożenie jej związane jest z domyślnym transferem środków do IKE.
Mikrorachunek podatkowy
Od stycznia każdy podatnik ma indywidualny rachunek podatkowy, tzw. mikrorachunek. Rachunek wygenerowany jest automatycznie. Za jego pośrednictwem podatnicy i pracodawcy zapłacą PIT, CIT i VAT do urzędu skarbowego.
W celu sprawdzenia numeru mikrorachunku podatnik może skorzystać z generatora dostępnego na stronie podatki.gov.pl. W przypadku osób, które nie prowadzą działalności gospodarczej wystarczy podać numer PESEL. Zwrot podatku dalej będzie wypłacany na konto bankowe wskazane przez podatnika. Mikrorachunek używany jest tylko do wpłacania podatków.
PPK - ciąg dalszy nastąpi
Rusza II tura wpisywania pracowników do PPK - potrwa do 24 kwietnia 2020 roku. Tym razem od 1 stycznia obowiązek spoczywa na firmach zatrudniających od 50 do 249 pracowników, stan zatrudnienia liczony jest na dzień 30 czerwca 2019 roku. Do stycznia 2021 roku do Pracowniczych Planów Kapitałowych dołączą wszystkie zobligowane firmy - proces jest przeprowadzany stopniowo od największych do najmniejszych przedsiębiorstw.
Niedziele handlowe w 2020 roku
Do dat wartych zapisania w kalendarzu dołączają niedziele handlowe. Zgodnie z ustawą o zakazie handlu w ciągu ostatnich lat następowało stopniowe zmniejszanie liczby niedziel, w które można zrobić zakupy. W 2018 roku były dwie niedziele handlowe - pierwsza i ostatnia w miesiącu, w 2019 roku już tylko ostatnia, a od 2020 roku będzie ich tylko siedem:
- 26 stycznia,
- 5 kwietnia,
- 26 kwietnia,
- 28 czerwca,
- 30 sierpnia,
- 13 grudnia,
- 20 grudnia.
W niedziele zakupy można będzie zrobić w osiedlowych sklepach oraz Żabkach. Sieć tych drugich szykuje się na niedziele niehandlowe - w wybranych placówkach trwają testy kas samoobsługowych a w poznańskim wieżowcu otworzono mini-Żabkę.
… a na drodze?
Od pierwszego tygodnia grudnia obowiązują nowe przepisy drogowe o tworzeniu korytarza życia oraz jazdy na suwak. Korytarz życia został wprowadzony w celu ułatwienia dotarcia na miejsce wypadku pojazdów uprzywilejowanych. W grudniu było to widoczne na drogach, jak komentuje kierowca poruszający się na odcinku autostrady Rzeszów - Kraków, przejście utworzone dla karetek i innych służb było na tyle szerokie, że pojazdy mogły jechać nawet 120 km na godzinę.
Od 1 stycznia 2020 roku właściciele używanych samochodów sprowadzanych w Unii Europejskiej będą mieć obowiązek zarejestrowania pojazdu do 30 dni od dnia jego sprowadzenia. Do tej pory prawo nie regulowało kwestii rejestracji w określonym czasie. W przypadku niezarejestrowania pojazdu w ustawowym czasie właścicielowi grozi kara pieniężna w wysokości od 200 do 1000 zł.
Wzrost świadczenia pielęgnacyjnego
1830 zł miesięcznie - tyle w 2020 roku będzie wynosiło świadczenie pielęgnacyjne dla osób, które zrezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym:
- rodzicem,
- opiekunem faktycznym dziecka,
- członkiem spokrewnionej rodziny zastępczej,
- inna osobą, określoną przez przepisy Kodeksu Cywilnego.
Wysokość dodatku wzrośnie w 2020 roku o 247 zł w porównaniu z kwotą z 2019 roku. Jak wynika z badań, w co drugim polskim domu jest jedna osoba powyżej 60 lat.
BDO
Od stycznia wchodzi w życie obowiązkowa elektroniczna rejestracja BDO. Do tej pory ewidencję odpadów przedsiębiorcy mogli prowadzić w formie papierowej. W związku z nieścisłościami oraz pytaniami przedsiębiorców z wpisu do Bazy Danych Odpadowych zwolnieni zostali przedsiębiorcy prowadzący drobną działalność na podstawie komentarza wydanego na prośbę Rzecznika sektora MŚP.
Zadłużeni przedsiębiorcy jak konsumenci
Od 24 marca 2020 roku w życie wejdą nowe przepisy dotyczące upadłości konsumenckiej. Jednoosobowi przedsiębiorcy, którzy są zadłużeni, będą traktowani tak jak konsumenci. W ramach nowej ustawy upadłość konsumencką będą mogły ogłosić również osoby, które doprowadziły do zadłużenia w wyniku umyślnego działania. Przyczyny upadłości będą badane dopiero podczas kolejnych etapów postępowania. O tym z jakimi ryzykami wiąże się zmiana prawa pisaliśmy w tekście pt. "Nowa upadłość konsumencka ryzykowna dla dłużników".
Upadłość konsumencka przeznaczona jest dla osób, które nie są w stanie uregulować swoich zobowiązań, tj. zaciągniętych kredytów i pożyczek. Wielkość długu oraz czas przez jaki nie były regulowane nie ma znaczenia. Wynikiem ogłoszenia upadłości konsumenckiej może być umorzenie całości lub części długów.
5 tys. na panele słoneczne - 2 edycja
„Mój prąd” - od 13 stycznia uruchomi drugą turę naboru wniosków o dofinansowanie zakupu i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznych. Gospodarstwa domowe mogą otrzymać do 50% zwrotu kosztów, ale nie więcej niż 5 tys. zł. O tym jak złożyć wniosek przeczytasz w tekście pt. "Mój Prąd, czyli 5 tys. zł na domowe instalacje fotowoltaiczne": można wysłać go przez internet, korzystając z usług pocztowych lub osobiście dostarczyć do właściwej instytucji.
Rzecznik Praw Podatnika
Prawdopodobnie w 2020 roku wejdą w życie przepisy powołujące Rzecznika Praw Podatnika. Do jego kompetencji należeć będzie pomoc podmiotom, które nie korzystają z usług doradców prawnych oraz podatkowych. Ustawa przewiduje sześć lat kadencji rzecznika, 16 zastępców rzecznika oraz 32 przedstawicieli terenowych wspierających pracę rzecznika. Projekt znajduje się na etapie konsultacji społecznych.
Dominika Florek
źródło: bankier.pl
